6.3 Activiteiten van de Triodosbank

Triodos is ooit begonnen als bemiddelingsorgaan voor groepen die met leningen en schenkingen te maken hadden. In wezen is de huidige Triodosbank dat nog steeds; zij mag betalingsverkeer regelen, maar heeft er tot nu toe voor gekozen dat niet te doen. De kosten die betalingsverkeer met zich meebrengt zijn hoog en Triodos heeft steeds gemeend het betalingsverkeer niet wezenlijk beter te kunnen regelen dan andere banken.

Onder druk van een toenemende vraag van klanten onderzoekt de Triodosbank nu toch de mogelijkheden om zelf voor betalingsverkeer te gaan zorgen. De nadruk van de bank zal blijven liggen op het spaar- en kredietwezen.

De Triodosbank probeert geldstromen zo zichtbaar mogelijk te maken, zodat er een maximale betrokkenheid mogelijk is van zowel spaarders als debiteuren. Bij beleggen en kredietverlening wordt niet alleen uitgegaan van financiële winst, maar van een combinatie van financiële en maatschappelijke winst.

De spaarder heeft de keuze uit diverse spaarvormen, met een rentevergoeding die vaak iets lager ligt dan vergelijkbare spaarvormen bij andere banken. Een deel van de ‘rente’ wordt immers genoten in de wetenschap dat je als spaarder ‘verantwoorde’ ondernemingen en projecten ondersteunt. Overigens is het verschil in rente momenteel niet groot: de algemene rentestand is zo laag, dat Triodos om bedrijfseconomische redenen in haar rente nauwelijks kan afwijken van de algemene trend.

Een bijzondere spaarvorm is “sparen met rentebestemming”: een spaarrekening waarop een extra hoge rente wordt vergoed, maar waarbij de spaarder zich verplicht een deel van de rente te schenken aan een goed doel. Wordt op een gewone spaarrekening een rente gegeven van 3 tot 5% (afhankelijk van het saldo), op de spaarrekening met rentebestemming wordt een rente gegeven van 4 tot 6%. De spaarder verplicht zich dan echter om tenminste 1½% daarvan te schenken. De rente die de spaarder uiteindelijk in handen krijgt komt uit op maximaal 2½ tot 4½% en is daarmee lager dan op een gewone spaarrekening.

Triodos heeft deze spaarvorm ontwikkeld om haar spaarders er toe te bewegen tot schenking over te gaan. Tegenover deze spaarrekeningen staan geen leningen die extra rente opbrengen. De bonus die Triodos op de rente toelegt komt uit de algemene middelen en leidt direct tot vermindering van de winst van de bank.

Een andere vorm van sparen is de “Deelnamerekening”: een beleggingsrekening met het karakter van een risicodragende lening van de spaarder aan de bank. Hiermee verstrekt de bank risicodragende leningen aan ondernemingen, zoals windmolenparken. De spaarder krijgt jaarlijks een aflossing en een rente welke afhankelijk is van het resultaat van de onderneming. Gestreefd wordt naar een hoger rendement dan op een gewone spaarrekening.

Bij de kredietverlening is de persoon van de ondernemer van doorslaggevende betekenis: diens levensloop en vaardigheden zijn minstens zo belangrijk als diploma’s. Van belang is ook dat de onderneming zich niet uitsluitend richt op financieel gewin, maar ook op maatschappelijk belang. En de Triodosbank heeft een voorkeur voor sectoren waarin zij zelf inhoudelijk kan bijdragen, omdat haar medewerkers over expertise in die sectoren beschikken: bio-dynamische landbouw, gezondheidszorg, windenergie e.d.

De Triodosbank ondersteunt vergelijkbare initiatieven in het buitenland: de Women’s World Banking (een mondiaal netwerk dat vrouwelijke ondernemers financieel ondersteunt) en Solidaridad (gericht op een betere economische positie van de mensen in Latijns-Amerika, ondersteund vanuit de spaarrekeningen met rentebestemming).
[Toekomst, 1992]

In het verleden heeft de Triodosbank meegewerkt aan de oprichting van de Stichting Grondbeheer. De Stichting verwerft gronden die geschikt zijn voor biologisch-dynamische landbouw en geeft deze in pacht of erfpacht uit. Zo wordt de financieringslast van de boer aanzienlijk verlicht. De Stichting komt aan inkomsten uit pacht en erfpacht en uit donaties.

In 1990 hebben de Triodosbank en de Stichting Grondbeheer samen het Biogrond Beleggingsfonds opgericht, dat aandelen uitgeeft. Het zo verworven vermogen wordt belegd in grond die biologisch wordt beteeld. De grond wordt in erfpacht uitgegeven.

De Triodosbank onderscheidt zich van de Algemene Spaarbank Nederland (een ideële spaarbank), doordat zij een algemene bank is, geen spaarbank, en dus kredieten kan verstrekken. De ASN kan uitsluitend risicovrij beleggen. Zij onderscheidt zich van de andere algemene banken, doordat zij specifiek gericht is op ondernemingen met een ‘maatschappelijke meerwaarde’ en dat haar rentebeleid naar de debiteuren toe anders is: de te betalen rente kan afhankelijk worden gesteld van de draagkracht van de onderneming.